Algemeen | Alko | Westfalia | Stabifix | Winterhoff | andere

Deze pagina bevat persoonlijke ervaringen van gebruikers met stabilisatoren.
Bijdragen van (willekeurige volgorde): Bert Wijnen, Menno van der Heijden, Ad Greiner, Peter Waalboer, René Boin, Lex Meuldijk, Dirk Vroonland, Tim Bolle, Rob van Duijvenbode, C T van der Sluis, Werner Zülke, Eric Jan v Bloemendal, Klaas Muurling

Soms wordt in plaats van de term "stabilisator" het woord "slingerbedwinger" gebruikt. Dat kan misleidend zijn, als verondersteld wordt dat het aanbrengen ervan slingeren uitsluit. Dat is dus niet het geval.
Maatgevend voor een goede wegligging is: juiste gewichtverdeling (kogeldruk, linker wiel, rechter wiel), juiste bandenspanning, laag zwaartepunt, geschikte trekauto, e.d.
Een stabilisator zorgt voor extra rust en indien de omstandigheden dusdanig worden dat er serieus gevaar voor slingeren ontstaat (vaak een combinatie van afdaling, zijwind, concentratieverlies van de chauffeur, enz.) voor een demping van de eerste symptomen en dus extra zekerheid.

Stabilisatoren zijn er in soorten en maten. Zie voor een overzicht de tekst in dit handboek.
Voor een overzicht van de op de markt zijnde stabilisatoren klik hier.

De (Duitse) Adac heeft in 1998 vier (koppeling)stabilisatoren getest. Klik hier voor een testverslagje.
Het (Duitse) Boote-Magazine heeft in 2002 drie (koppeling)stabilisatoren getest.
Hier volgt de conclusie:
De geteste slingerdempers voldoen aan de verwachtingen en zijn in beginsel aan te bevelen.
Eindoordeel:

1. Testwinnaar is ongetwijfeld de WS3000 van Winterhoff. Bij deze is de kritieke snelheid het hoogst en hij dempt verticaal (deinen) het best. Maximum-aanhangermassa 3000 kg.
2. Dicht daarop zit de AKS 2004 van Al-ko. De kritieke snelheid is ook goed. Verticaal dempen doet deze AKS 2004 niet, ondanks het feit dat hij als enige uitgerust is met 4 remblokjes (links, rechts, voor, achter). Maar slechts de blokjes links en rechts worden 'aangedrukt'. Maximum-aanhangermassa is 2000 kg.
3. Laatste is de SSK 3 van Westfalia. De kritieke snelheid is lager dan die van de andere. De verticale demping is nauwelijks beter dan die van de AKS 2004, maar er zijn hardere klappen op de achteras vast te stellen. Maximum-aanhangermassa is 3000 kg.
De montage van alle dempers is eenvoudig. De WS3000 is wat gemakkelijker in het gebruik dan de AKS 2004. Bij de SSK 3 moet je oppassen voor je vingers.
Klik hier voor het testverslag.
Aanvulling: de Stabifix is niet getest. De constructie en werking van de Stabifix 3 is vergelijkbaar met die van de WS3000. Bij de Stabifix is het frictiemateriaal brons. Het systeem van de Stabifix is in licentie gegeven aan Winterhoff.

In 2004 heeft de (Duitse) RWTUeV Essen 4 stabilisatorkoppelingen getest.
Klik om de uitkomst te bekijken.

Top

• AKS 1300 bevalt mij maar matig. Met name de op en neergaande beweging wordt slechter opgevangen dan de "stang" van Brink. Daarnaast is hij door de gebruikte materialen van de remblokjes iedere keer weer zeer luidruchtig, het beroemde kraken. Ik weet dat de nieuwe remblokjes er aan komen (thans wel beschikbaar op de 2000), doch dat neemt het nadeel van op en neer deinen niet weg. Nu is dat deinen niet zo dramatisch hoor, maar de Brink ving dat veel beter op omdat deze zowel de horizontale als de verticale beweging afremde en dat doet de Alko zeker niet, althans veel minder. Daarnaast heb ik na 20.000 km de blokjes al moeten vervangen á f 70,= en dat heb ik bij Brink nimmer gehad. Een ander nadeel is nog dat de kogel goed schoon gehouden moet worden en vóór het eerste gebruik in het nieuwe jaar licht opgeschuurd moet worden. Hoewel zeer gering wordt de kogel "kleiner". (AG, nov 2001)
• AKS 1300: De simpelste stab van Alko, die op de volgende manier aan het werk wordt gezet:
  Zet de koppeling op de trekhaak.
  Draai aan de rechterkant de grote schroefkop aan tot je geratel hoort.
  Druk de handel aan de linkerkant omlaag en klaar is kees....
  Met de schroefkop draai je het remsegment aan die kant tegen de kogel en trekt daarmee het vast ingestelde segment aan de linkerkant óók tegen die kogel.
  Door de linkerhandel omlaag te drukken breng je de remsegmenten in een vastgestelde klemspanning vast op de kogel.
  Wat kan er fout?
  De bout van de grote schroefkop kan in elke stand vast gaan zitten en moet dan met hamertikjes losschrikken. Uiteraard gebeurt dat in de meest vervelende situaties, als toch al de hele familie Murphy op visite is :-)) (PW, nov 2001)
• AKS 2000: De 2000 heeft geen vertikale demping en helpt dus alleen tegen het slingeren.
  De koppeling is geschikt voor caravans tot 2000 kg. De Alko 2000 zat standaard op onze caravan.
  Het aankoppelen gaat gemakkelijk en handig is het controlepalletje waarmee je kunt zien of de koppeling goed zit.
  Aandachtspunt voor aanschaf is om na te gaan of de koppeling past op de trekhaak. De koppeling heeft wat meer ruimte nodig tussen de auto (bumper) en de kogel. Zit de kogel heel dicht op die bumper dan is het verstandig eerst even te passen.
  Voor het inschakelen van de stabiliserende werking heb je soms wat kracht nodig, maar het gaat wel gemakkelijk omdat de hendel goed bereikbaar en goed te hanteren is.
  Over de stabiliserende werking heb ik geen klachten, hij doet gewoon wat hij moet doen.
  De kogel moet vet en verfvrij zijn.
  Soms kan de stabilisator kraken (in bochten). Dit is te verhelpen door de kogel schoon te maken en/of de cupjes met fijn schuurpapier te bewerken.
  Voor het afkoppelen is ook kracht nodig. Momenteel heb ik een probleem om de caravan af te koppelen als die onder een hoek staat. Er moet een hamer aan te pas komen om de koppeling los te krijgen. Mijn dealer heeft er geen oplossing voor.
  Ik heb ervaring met twee disselsloten. De Bulldog heeft als nadeel dat in aangekoppelde toestand die er alleen op kan als de stabilisator niet is ingeschakeld (en dan kan mijn achterklep niet open). De Traillock is handiger en ook tijdens het rijden goed te gebruiken. (MvdH, nov 2001)
• AKS 2000: Ik heb de Alko 2000 stabilisator, en deze doet zijn werk uitstekend. Groot nadeel is echter dat ik de koppeling achter mijn 4WD (Nissan Terrano II, en Suzuki Grand Vitara XL-7) niet kan openen omdat de handgreep dan tegen het reservewiel komt. Dus moet eerst de deur open (die uiteraard tegen de voorkant van de caravan knalt als je niet oppast) en dan pas kun je aan of afkoppelen. Ik ga hem nu dus maar vervangen, door een Stabifix of een Winterhoff (deze laatste past in ieder geval). (TB, mei 2002)
• AKS 2000: Op mijn vorige caravan stond een ALKO 2000. Dempen deed hij blijkbaar goed, maar hij kraakte geweldig. Bij het afkoppelen waren er wel problemen als de caravan niet recht achter de auto stond.Dan moest je een paar tikken geven met een rubberhamer alvorens hij losliet. (WZ, jan 2005)
• AKS 2000: Ik heb ook de Al-Ko 2000 en deze bevalt prima. Hij heeft alleen wel veel ruimte nodig. Achter een VW-Transporter met 2 deuren kan de deur niet open als de caravan er recht achter staat. (EJvB, maart 2006)
• AKS 2004: een eerste impressie.
  Hoewel hier en daar vermeld wordt dat deze koppeling alleen de horizontale beweging dempt, is dit dus onjuist. Op mijn zojuist nieuw bij de dealer opgehaalde Beyerland Vittesse zit deze stab gemonteerd. Zowel horizontaal als vertikaal merk ik duidelijk de invloed van de demping. Als ik zonder de demper geactiveerd over de wegen in Amsterdam Zuidoost rij, en geloof me dat lijkt soms op een weg in Belgie 30 jaar terug, wil de caravan alle kanten op behalve waar ik heen wil. Met de demper geactiveerd ligt hij als een blok achter me. Van geluiden, ook bij het parkeren, heb ik nog niets gehoord. Handig is ook het geintegreerde slot. Echter volgens AL-Ko kan deze ook tijdens het rijden gebruikt worden, technisch klopt dit, maar het is een beetje vreemd voor een Duits bedrijf, ik dacht dat dit zelfs in Duitsland verboden is.
  Na ervaringen met bijna alle andere type's en merken, op meestal gehuurde caravans, is mijn eerste indruk toch wel dat deze op plaats 1 staat. Over levensduur heb ik nog geen idee maar de fabrikant belooft "jaren plezier". (DV, mrt 2002)

Top

• Kenmerken
  • Leeftijd 5 jaar en ca. 40.000 km
  • Uiterlijke sporen van afbladderende coating
  • Geen negatieve ervaringen
  • Nog steeds de originele remcup
  • Eenvoudig nastelbaar
  Specifieke voordelen t.o.v. Westfalia en Alko (waarschijnlijk geen verschillen met Winterhoff = licentie van Sanders):
  Men claimt ook verticale demping.
  Bij kraken (doen ze allemaal) is de Stabifix eventueel te smeren met bijv. een weinig grafietpoeder. Enige smering vermindert de frictie niet noemenswaardig. De andere stabi's kunnen geen enkel vet verdragen.
  Is altijd los te krijgen van de kogel.
  Goed slot van Axa (volgens Duits blad Caravanning). De nieuwe Stabifix heeft het slot anders. Beter/slechter???? (BW, nov 2001)
• Gelukkig ben ik nu in het bezit van een Stabifix van Sanders en dat ding doet altijd z'n werk. Het leuke is, dat er een geïntegreerd slot aan zit, dus hoef je niet apart zo'n duur joekel aan te schaffen.
  In tegenstelling tot de stabs van Alko, heeft de Stabifix de remblokken vóór en achter de kogel, waardoor de slinger in alle richtingen gedempt wordt.
  De Stabifix is blijvend nastelbaar en zal niet snel slijten.
  Veel mensen vinden het een nadeel dat de ferme greep op de kogel een fiks gekraak oplevert, waardoor je soms vanaf terrassen meewarig nagekeken wordt ;-)) Mij kan het weinig schelen, met een beetje vet is het spul weer rustig.......
  De remsegmenten van de Stabifix bestaan uit grote koperen blokken, dat remt altijd op staal, vet of verf doen daar niets aan af.
  De Stabifix kan uitgerust worden met de "Graai" , een handig attribuut om de auto en de caravan nader tot elkaar te brengen, handig als je alleen bent......... (PW, nov 2001)
• Na 24 jaar zonder gedaan te hebben rijd ik nu met een Stabifix3. En ik ben om. Het belangrijkste blijft natuurlijk een goede belading en een verantwoorde combinatie van trekauto en caravan. Maar het rijcomfort wordt door de Stabifix3 sterk verbeterd. Het aan- en afkoppelen gaat even gemakkelijk als met een standaardkoppeling. Het geintegreerde slot van de Stabifix3 is erg handig: geen getob meer met losse sloten. Het lijkt een prima beveiliging zowel los als aangekoppeld. (Sommigen vinden dat laatste een nadeel). Een nadeel is dat een paar onderdelen niet roestvrij zijn. Ik moet hem tot nu toe wel regelmatig bijstellen, maar dat is vrij eenvoudig. De Stabifix3 is de enige stabilisatorkoppeling met bronzen frictieschijven. Bij de andere zijn de frictieschijven van (laat maar zeggen) 'remvoeringmateriaal'. (LM, maart 2002)
• Enige duizenden kilometers heb ik er nu op zitten met de Stabifix4, de opvolger van de Stabifix3. De Stabifix4 is uitgevoerd in voornamelijk roestvrijstaal en kunststof. Daarom weegt hij slechts 4 kg. Het klemmechanisme is anders en beter (schuifmechanisme). Hij werkt prima. Tot nu toe kraakt hij inderdaad niet. Het geïntegreerde slot is ook bij deze een handig accessoire. In tegenstelling tot de Stabifix3 heeft de Stabifix4 geen stand die het mogelijk maakt met niet-gesloten slot te rijden, in aangekoppelde toestand is hij altijd op slot. (LM, oktober 2005)

Top

• Ik heb eerder een SSK van Westfalia gehad (die eerste, bronskleurige) en die vrat remcups. Gemiddeld om de 6000 kilometer!!!!!!! Dat betekende per keer een investering van zeg 70 piek.
  Is soms moeilijk los te krijgen van de kogel. SSK wil nogal eens compleet vast zitten. (BW, nov 2001)
• SSK2: De werking is uitstekend, al treedt hier ook het nodige gekraak op.
  Met betrekking tot het gebruik merk ik het volgende op:
  Schakel de stabilisator uit indien je de camping opkomt. Indien je namelijk stil komt te staan en de caravan staat niet recht achter de auto, dan heb je de kans dat de stabilisator niet meer af te koppelen is. De hendel voor het inschakelen moet namelijk zijwaarts worden bewogen. En als dit de kant op is dat de caravan gedraaid staat, dan kan de zijwaartse beweging niet gemaakt worden.
  Het is overigens altijd aan te raden om bij het manoevreren de stabilisator uit te schakelen omdat dan kortere bochten gemaakt kunnen worden.
  Met betrekking tot aanschaf (en later montage) merk ik op dat er twee maten verkrijgbaar zijn met betrekking tot de dikte van de dissel. Meet dit dus eerst op voor tot aanschaf over te gaan. (RB, nov 2001)
• SSK: Op een vroegere Caravan had ik een Westfalia, ook die deed zijn werk goed, maar ik knelde mijn vingers nogal eens, dus die komt nu niet meer in aanmerking. (TB, mei 2002)

Top

• Ik bezit een Hobby 460 Prestige van 1991. Max. laadvermogen 1300 Kg. Aanvankelijk zat hierop een SSK koppeling, met een gasveer. Maar nadat de caravan er een keer na 1300 meter af gewipt was bleek het dat deze koppeling defect was. Dit is wat de dealer mij vertelde, er zou een beschadiging in het klemmechanisme zijn geconstateerd. Het is overigens door de verzekering vergoed. Hierna ben ik op aanraden van de hobby dealer, het Noordelijk Caravan Centrum te Marum, overgegaan op deze Winterhoff 3000 koppeling. Wat ik als zeer positief heb ervaren is dat het door deinen van de combinatie goed wordt gedempt. Het slingeren van de caravan wordt ook goed gedempt. Onderhoud is minimaal, dit in tegenstelling tot de SSK welke elke jaar de cubjes eruit moesten en de geleider moest worden gevet met speciaal vet. (RvD, feb 2003)

Top

• Easy Drive: In de oertijd (nou ja jaren '70) heb ik ooit een "easy drive" gehad, bestaande uit twee stalen "veren". Deze moesten met een ketting gespannen worden. Je ziet nog wel eens iets dergelijks met één soort bladveer. De effectiviteit is tot nu toe onovertroffen, maar installeren was zeer omslachtig i.v.m. met montage aan trekhaak en dissel. (AG, nov 2001)
• Brink: Daarna de stabilisatorstang van Brink. Deze beviel eveneens goed, doch je reed altijd met een stang aan je trekhaak tijdens de vakantie. Bij iedere (nieuwe) auto moest je bovendien dat ding weer afstellen.(AG, nov 2001)
• D-Bstabilisator: Ik heb al ongeveer 28 jaar een D-Bstabilisator van ingenieursbureau Sanders. Deze stabilisator was toen pas uit en hij is door de hr. Sanders persoonlijk gemonteerd. Al die jaren heeft deze stabilisator perfect gewerkt zonder reparatie en ook maar éénmaal te weigeren. Deze stabilisator werkt horizontaal - vertikaal en diagonaal, dus in alle richtingen. Kort geleden heb ik een moderne stabilisator geprobeerd, maar die heb ik er in de kortst mogelijke tijd weer afgegooid en ik rijd nu weer fijn met mijn ouwetje. (CTvdS, mei 2004)
• D-Bstabilisator: Jarenlang gereden zonder stabilisator. Dit jaar voor het eerst met een ouwetje, een D-Bstabilisator van bureau Sanders. De combinatie was een Xantia HDi met een Constructam Coral 6T. Een wezenlijk verschil qua rijgedrag, minder kwispelen. Vooral merkbaar als we door een bestelbus in werden gehaald. Normaal voel je dan de zuiging en als de bestelbus voorbij is heeft de caravan de neiging te kwispelen, nu niet meer. Ook voor het eerst een klapband gehad op de caravan en ik denk dat mede door de stabilisator de caravan daarna strak achter de auto bleef en niet is gaan slingeren. Deze stabilisator blijft in aktie. (KM, juli 2008)

Top